WYOBRAŹNIA – Nadchodzi czas żniw

Żniwa stanowiły dawniej wielki zbiorowy wysiłek, wielki zbiorowy obowiązek – a w razie niepogody – wielki zbiorowy smutek. Ile się zebrało, tyle też było do jedzenia aż do lata w następnym roku… Żniwa nie zaczynały się w przypadkowym terminie, ale wtedy, gdy zboże nadawało się do zżęcia – ziarno było białe, a słoma żółta. Choć za czasów dzieciństwa Marii maszyny rolnicze już istniały, nie były na naszych ziemiach w użyciu – narzędziem do cięcia były więc kosy dla mężczyzn  oraz sierpy dla kobiet (oraz zapewne dzieci). Praca w palącym słońcu lub w strugach deszczu (a zwłaszcza wtedy próbowano zebrać jak najszybciej, co się da, aby jak najmniej dobra zgniło) w niczym nie przypominała współczesnego rolnictwa. Uważana była jednak za czas błogosławiony, a trud włożony w zbiór na polu – za święty. Podczas żniwowania ludzie śpiewali, czcili też specjalnym obrzędem początek – a zwłaszcza koniec żniw, czyli ukoronowanie roku.

Przeczytaj o tradycji dożynkowej na… Mazurach.

Trudno zgadnąć, kto tak gromkim i pełnym werwy głosem wzywa wszystkich mieszkańców wsi do podjęcia wspólnej pracy na polach. Może to najpierwszy ze wszystkich gospodarzy – najbogatszy i mający posłuch we wsi (jakkolwiek zwraca się do pozostałych mianem „bracia”)… A może to woła przodownica wśród żnących kobiet – ta, która zawsze wyznaczała tempo i rytm pracy, aby pokos szedł równo i sprawnie. To jednak, że naglące lipcowe wołanie tchnie żywą zachętą, nie znaczy, że kreuje przy tym optymistyczną wizję sielanki żniw. Pełne nadziei odwołania do pomocy z nieba podczas żęcia nawiązują do rzeczywistości: bólu przepracowanych ciał, gorączki od upału, taplania w błocie podczas słoty. Głos wspomina przy tym o złocących i bielących się polach: złotem w lipcu pałała pszenica, srebrem – błyskało żyto. I z takich to kruszców zrobione były dożynkowe korony uplecione na zakończenie wspólnego trudu.

słowa klucze tekstu:

ŻNIWA / CZAS

ZŁOTO / BIEL

SŁOŃCE / PRACA

Spójrz na słowa klucze tekstu: otwórz nimi przestrzeń w swojej wyobraźni… Pomyśl, co czujesz, gdy widzisz – wchodzisz na – falujące w upale pole zboża, gadające konikami polnymi, gdy wszystko błyszczy aż do oślepienia… Czy umiesz cieszyć się latem, gdy ciepło i obfitość wydają się wręcz nadmierne?

Pomyśl, co czujesz, zbliżając się do finału długiej pracy: radość i niecierpliwość, strach i zmęczenie? Może to nadmierna eksploatacja podczas pracy… Co zrobić, aby uniknąć złego rozłożenia sił? – jak wzmacniać motywację podczas działania?

Pomyśl, czy umiesz świętować dobre zakończenia?