Regionalia 2025

BAJEROWSKI, Tomasz J.
Życiobrazy / Tomasz J. Bajerowski ; [il.: Tomasz J. Bajerowski]. – Gietrzwałd : Wydawnictwo CKB Gietrzwałd, 2025. – 79 s. : fot., il., portr. ; 2025. – ISBN 978-83-964974-3-7
Tomik poetycki prof. Wydziału Geoinżynierii Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie.
[zobacz w katalogu on-line]

BUDZINSKI, Robert
Jak odkryłem Prusy Wschodnie : z rysunkami piórkiem i drzeworytami autora / Robert Budzinski ; przełożył, do druku podał i wstępem opatrzył Rafał Wolski. – Dąbrówno : Oficyna Retman ; Olsztyn : Archiwum Państwowe w Olsztynie, 2025. – 92, [4] s. : il. ; 20 cm. – (Miniatury Mazurskie ; nr 16). – ISBN 978-83-62552-95-5 (oprawa miękka ; Oficyna). – ISBN 978-83-972914-3-0 (oprawa miękka ; Archiwum)
Satyryczna, fikcyjna relacja z podróży po Prusach Wschodnich z 1927 roku autorstwa pisarza i grafika urodzonego we wsi Sławka Mała w powiecie nidzickim.
[zobacz w katalogu on-line]

JASZTAL, Katarzyna
Braniewo – dziecię trzynastu lip / Katarzyna Jasztal ; oprac. Zbigniew Kędziora ; [akwarele Andrzeja Zielińskiego] ; Towarzystwo Miłośników Braniewa. – Starachowice ; Braniewo Towarzystwo Miłośników Braniewa, 2025. – 36 s. : fot., il. ; 21 cm. – ISBN 978-83-964927-7-7
Tomik poetycki nt. Braniewa. Autorka nie związana z regionem.
[zobacz w katalogu on-line]

KOLCZYŃSKI, Krzysztof
Rachunek za prawdę / Krzysztof Kolczyński. – Olsztyn : Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie ; 2025. – 392 s. : faks., fot., il. ; 24 cm. – Bibliogr. s. 373-384. – Indeks. – Streszcz. w jęz. ang. – Wstęp także w jęz. ang. – ISBN 978-83-972936-2-5
Biografia ks. Lecha Lachowicza wieloletniego proboszcza parafii św. Brata Alberta w Szczytnie.
[zobacz w katalogu on-line]

KOSIN, Renata
Cicha woda brzegi rwie / Renata Kosin ; [mapka we wnętrzu Natalia Twardy]. – Poznań ; Wrocław : Książnica, 2025. – 302, [1] s. : il. ; 21 cm. – (Jemiołki / Renata Kosin ; 3). – ISBN 978-83-271-6843-6
Powieść obyczajowa. Akcja książki nie związana z regionem. Autorka mieszka w Barczewie.
[zobacz w katalogu on-line]

KOWALCZUK, Magdalena
Spróbuj usłyszeć : historia otulająca / Magdalena Kowalczuk. – [Chotomów] : [Magdalena Kowalczuk], [2025]. – 105, [1] s. ; 21 cm. – ISBN 978-83-974475-0-9
Akcja powieści rozgrywa się w Malinówce Wielkiej na Mazurach. Autorka nie związana z regionem.

KRUPIŃSKA, Angela
Pod prąd, pod wiatr i pod fale : droga sióstr katarzynek, warmińskich męczennic / s. M. Angela Krupińska CSC. – Wyd. 2. – Kraków : Serafin, 2025. – 325, [7] stron, [16] s. tabl. : fot., portr. ; 21 cm. – ISBN 978-83-66779-89-1

MODRZYŃSKA, Mika
Welesówna : sekrety nieumarłych / Mika Modrzyńska. – Kraków : Wydawnictwo Sine Qua Non, 2025. – 379, [5] s. ; 21 cm. – ISBN 978-83-83307-12-1
Powieść dla młodzieży. Akcja książki rozgrywa się na Mazurach. Autorka pochodzi z Rybna.
[zobacz w katalogu on-line]

OSSOWSKA-GUMOWSKA, Kamila
Pradziadziuś Heniuś / Kamila Ossowska-Gumowska ; il. Edyta Demurat. – [Bartąg] : [Kamila Ossowska-Gumowska], 2025. – 33, [1] s. : fot., il. ; 25 cm. – ISBN 978-83-974062-0-9
Opowiadania autorki z Olsztyna. Treść dot. relacji rodzinnych syna i dziadka autorki.
[zobacz w katalogu on-line]

PIASECKA, Wioletta
Zdeptane nadzieje / Wioletta Piasecka. – Warszawa : Skarpa Warszawska, cop. 2025. – 333, [3] s. ; 21 cm. – (Otuleni Syberyjskim Wiatrem / Wioletta Piasecka ; T. 1). – ISBN 978-83-8329-723-1
Powieść historyczno-obyczajowa autorki zamieszkałej w Leśniczówce Baranówce w gminie Frombork. Treść nie dot. regionu. Stanowi 1. tom sagi pt. „Otuleni syberyjskim wiatrem”.
[zobacz w katalogu on-line]

ROSA, Sonia
Milczące dziewczyny / Sonia Rosa. – Poznań : Filia, 2025. – 351, [1] s. ; 21 cm. – (Filia Mroczna Strona). – ISBN 978-83-8357-979-5
Akcja powieści rozgrywa się na Mazurach. Autorka nie związana z regionem. W książce wyłącznie pseud. aut., nazwa właściwa: Katarzyna Misiołek.

SAWICKA, Wioletta
Wszystko jeszcze przed nami / Wioletta Sawicka. – Warszawa : Prószyński i S-ka, 2025. – 335, [1] s. ; 21 cm. – (Opowieść warmińska / Wioletta Sawicka ; t. 5). – Na s. tyt.: Książki pisane sercem Wioletta Sawicka. – ISBN 978-83-8391-062-8
Powieść autorki z Olsztyna. Akcja książki rozgrywa się m.in.. W Bartągu. Stanowi t. 5 cyklu „Opowieść warmińska: (t. 1. pt. „Klątwa Langerów”, t. 2. pt. „Ocali nas miłość”, t. 3. pt. „Nasze drzewa są jeszcze młode”, t. 4. pt. „Niebo z naszych stron”).
[zobacz w katalogu on-line]

Sierocy los małego Janka : wspomnienia Jana Zagórskiego. – Pelplin : Wydawnictwo Bernardinum, 2025. – 73, [3] s. : faks., fot., il. ; 22 cm. – ISBN 978-83-8333-349-6
Wspomnienia sieroty powojennego Jana Zagórskiego, wychowanka domów dziecka na terenie Warmii i Mazur.

SITARZ, Irena
Pięć pokoleń rodu Mikulskich. T. 1 / Irena Sitarz. – Ostróda ; [Warszawa] : Oficyna Wydawnicza Oddział Warmińsko-Mazurski Stowarzyszenie Autorów Polskich w siedzibą w Ostródzie, 2025. – 66 s. : mapa, portr. ; 21 cm. – Bibliogr. prac autorki s. 63-66. – ISBN 978-83-66717-51-0
Historia rodziny Ireny Sitarz – kompozytorki i nauczycielki wychowania muzycznego, byłej dyrektorki Centrum Kultury i Sportu w Ostródzie.
[zobacz w katalogu on-line]

TABACZKA, Krzysztof
Od wschodu do zachodu idąc : wybór wierszy…i te z ostatniej chwili / Krzysztof Tabaczka ; [przedm. Jan Tulik]. – Działdowo : Drukarnia TINTA Zbigniew Szymański, 2025. – 139, [1] s. ; 22 cm.
Tomik poetycki autora z Działdowa.
[zobacz w katalogu on-line]

THORWALD, Jürgen
Wielka ucieczka / Jürgen Thorwald ; przełożyli Albin Bandurski i Janina Sczaniecka. – Wyd. 2. – Warszawa : Port, 2025. – 518, [1] s. ; 22 cm. – Bibliogr. s. 515-[519]. – ISBN 978-83-68380-02-6
Losy ludności niemieckiej m.in. z Prus Wschodnich pod koniec II wojny światowej.

TRZEPIOTA, Adrianna
Wiedźmak / Adrianna Trzepiota. – Warszawa : Skarpa Warszawska, cop. 2025. – 298, [4] s. ; 21 cm. – (Siostry z lasu / Adrianna Trzepiota ; t. 2). – ISBN 978-83-8329-713-2
Akcja powieści rozgrywa się na Mazurach. Autorka pochodzi ze Szczytna.
[zobacz w katalogu on-line]

WITKIEWICZ, Magdalena
Szkoła żon / Magdalena Witkiewicz. – Wyd. 2. – Gdańsk : Pracownia Dobrych Myśli, 2025. – 285, [3] : b il. ; 21 cm. – ISBN 978-83-973150-2-0
Powieść autorki z Gdańska. Akcja książki rozgrywa się na Mazurach. Stanowi początek cyklu.

ZAMARSKA, Agata
Inauguracja / Agata Zamarska. – Poznań : Filia, 2025. – 335, [1] s. ; 21 cm. – ISBN 978-83-8357-966-5
Akcja powieści rozgrywa się w Rucianem-Nidzie. Autorka nie związana z regionem.

Katolicka, Święta Warmia

Warmia była zawsze wierna Bogu i Kościołowi katolickiemu, zasługując na zaszczytne miano Świętej Warmii – tak o ziemi warmińskiej mówił papież Jan Paweł II. Przejawem tej świętości jest ponad 2,5 tys. lokalnych zabytków architektury sakralnej, miejsca kultu związane z objawieniami, relikwiami, cudownymi wizerunkami i przydrożne kapliczki. Jej świadectwem była także obecność i działalność wybitnych ludzi Kościoła: Jana Dantyszka, Marcina Kromera, Stanisława Hozjusza. Przebywały tu takie osobistości jak Karol Wojtyła, późniejszy papież Jan Paweł II, kardynał Stefan Wyszyński czy też prymas Józef Glemp. Śladami tych znaczących postaci i miejsc wiedzie szesnaście przystanków Świętej Warmii: Bałdy, Gietrzwałd, Olsztyn, Głotowo, Dobre Miasto, Lidzbark Warmiński, Stoczek Klasztorny, Bisztynek, Reszel, Święta Lipka, Tłokowo, Krosno, Chwalęcin, Pieniężno, Frombork i Braniewo. Kolejnych szesnaście przystanków tworzą miejsca mniej znane i oczywiste, ale równie ciekawe i atrakcyjne turystycznie. Są to leżące w okolicach Szlaku Świętej Warmii stare warmińskie miasta należące do sieci Cittaslow: Barczewo, Biskupiec, Jeziorany, Orneta i Olsztynek oraz urokliwe, malownicze wsie: Bartąg, Brąswałd, Ełdyty Wielkie, Jonkowo, Klebark Wielki, Kurki, Międzylesie, Płoskinia, Sząbruk i Świątki. I tym właśnie miejscom poświęcony jest podpowiednik turystyczny pt. Okolice Szlaku Świętej Warmii autorstwa Kazimierza Kisielewa i Wojciecha Krzysztofa Szalkiewicza. Jest to kolejne opracowanie dotyczące tego tematu, po wydanym w 2020 r. przewodniku pielgrzymkowym pt. Szlak Świętej Warmii.

Celem publikacji jest próba wydobycia Warmii z cienia Mazur, pomoc zwiedzającym w zrozumieniu tej tych terenów, natomiast jej mieszkańcom w przywróceniu pamięci o tych ziemiach. Książka przybliża Warmię w kontekście wiary, której duch przesiąka jej krajobraz, architekturę, kulturę, sztukę, gwarę i klimat tu panujący. Każde z szesnastu opisanych w nim miejsc charakteryzują najbardziej znane miejsca, postaci, zabytki, czy też zjawiska. Tak też Barczewo to Bernardyni, biskup Andrzej Batory i Feliks Nowowiejski, Brąswałd – Maria Zientara-Malewska, ksiądz Barczewski i historyczne polichromie, a np. Orneta, to miasto smoka, legend i kamieniczek z podcieniami. Opowieść o każdej miejscowości rozpoczyna się od historii związanej z jej powstaniem, nie brakuje także widocznych śladów dawnej głębokiej wiary żyjących tu ludzi, czyli przepięknych przydrożnych warmińskich kapliczek – najbardziej rozpoznawalnego elementu wiejskiego krajobrazu. Widoczną manifestacją katolickiej religijności mieszkańców Świętej Warmii są też obecne w każdej wsi i miasteczku kościoły, w których szukano religijnego oparcia w trudnych czasach. Jednym z najcenniejszych zabytków świątyń całej Świętej Warmii są witraże, które odgrywały ważną rolę estetyczną i edukacyjną. Natomiast charakterystycznym zjawiskiem i zwyczajem Warmii była dawna, rozwijana od XVII w. tradycja łosier, czyli w gwarze warmińskiej pielgrzymek ofiarnych do miejsc odpustowych bądź najbliższych kościołów.

Przewodnik cechuje staranna i dopracowana warstwa graficzna, w postaci map, rycin i fotografii najbardziej znanych zabytków, charakterystycznych symboli i jedynych w swoim rodzaju warmińskich pejzaży. Na końcu opracowania znajduje się interesujący dodatek w postaci opisów tras i szlaków pielgrzymkowych, krajoznawczych oraz związanych z pobytem na Warmii ważnych postaci historycznych: Mikołaja Kopernika, czy też Napoleona Bonaparte. Bogato ilustrowany suplement zawiera omówienie Szlaku świętego Jakuba (Camino de Santiago), Szlaku Kopernikowskiego, Szlaku Napoleońskiego, Szlaku Łyny i Warmińskiej Łynostrady, Gościńca Niborskiego, Szlaku Węgierskie ślady na Warmii oraz Szlaku Zamków Gotyckich. Warmia przez ponad trzy stulecia była odrębnym, silnym ośrodkiem kultury, nauki, wiary katolickiej, opierając się naciskom germanizacyjnym, stała się także z czasem silną ostoją polskości. Warto tę krainę i jej historię wydobyć z cienia niepamięci.

Małgorzata